ارتقای مشارکت زنان با بارداری کم خطر در فرآیند زایمان و پس از زایمان با تدوین برنامه تولد: زهرا محبی دهنوی ، دانشجوی دکتری مامایی و بهداشت باروری
تغییرات جسمی، روانی و اجتماعی قابل ملاحظه‌اي در دوران بارداري به وقوع می‌پیوندند. در این دوران رابطه مادر و جنین بسیار نزدیک می‌باشد و تولد نوزاد سالم در گرو سلامت مادر است. از این رو بهبود وضعیت سلامت مادران و توانمندسازي آنها در راستاي این هدف، یکی از پیش‌نیازهاي توسعه جوامع و از ارکان اساسی مراقبت‌هاي بهداشتی می‌باشد.
به گزارش روابط عمومی دانشکده، ، دانشجوی دکتری مامایی و بهداشت باروری ، زهرا محبی دهنوی ، چهارشنبه 26 مهر 1402، از پایان نامه دکتری خود با عنوان: ارتقای مشارکت زنان با بارداری کم خطر در فرآیند زایمان و پس از زایمان با تدوین برنامه تولد: یک مطالعه اقدام پژوهی ، در تالار معرفت دانشکده متبوع دفاع کرد.
محبی در کار پژوهشی انجام شده خود گفت: بارداري و زایمان یک فرآیند طبیعی و فیزیولوژیک می‌باشد و تجربه مادر از دوران بارداري و تولد فرزندش اهمیت بسیاري دارد. نیازها و مشکلاتی که مادران در دوران بارداری، لیبر و زایمان خود تجربه می‌کنند، همچنین اقدامات و مداخلاتی که در جهت رفع آنها صورت می‌گیرد، همگی در معنی دادن به روند باروری آنها نقش به‌سزایی دارند. مادران، تجارب زایمانی خود را فراموش نمی‌کنند؛ آنها روند لیبر و زایمان، گفته‌ها و اعمال تیم پزشکی را به خاطر آورده و نسبت به کمک‌ها و مراقبت‌های آن احساس قدردانی و نسبت به بی‌توجهی و رفتارهای بی‌رحمانه‌شان، احساس خشم و آزردگی می‌کنند، مراقبت‌های بهداشتی مناسب سبب می‌‌گردد مادر یک تجربه زایمانی مثبت و نگرشی مطلوب نسبت به زایمان بعدی خود داشته باشد. تجربه زایمانی مثبت می‌تواند همراه با ایجاد احساس کنترل، قدرت، رضایت و اطمینان خاطر در مادران باشد و سلامت مادر، نوزاد و ارتباط عاطفی آنها، فعالیت جنسی مادر و تمایلات به فرزندآوری مجدد در آینده را نیز تحت تأثیر قرار دهد و نقش بسیار مهمی در احساس سلامتی مادر دارد و دلبستگی مادر و کودک را تسهیل و در سلامت آینده مادر و کودک نیز نقش دارد. اهمیت تجربه مثبت از زایمان سبب می‌شود، ارائه‌دهندگان مراقبت، علاوه بر تلاش جهت حفظ سلامت جسمانی مادران، بر جنبه‌های روانی آنها نیز تمرکز ویژه‌ای داشته و بکوشند تا با حمایت هرچه بیشتر مادران، تجربه باروری مثبت و ایمن برای مادر و نوزادش فراهم کنند.
محبی در ادامه گفت: تعامل مناسب مراقبین درمانی با مادر و مشارکت فعال مادر در روند لیبر و زایمان باعث بهبود تجارب زایمانی می‌شود. ارائه اطلاعات کافی به مادر و همراهان، دادن حق انتخاب و تصمیم‌گیری در روند لیبر و زایمان به مادر؛ زمینه تجربه مثبت از زایمان را در مادران فراهم می‌آورد. برنامه زایمان می‌تواند ترجیحات و انتظارات زنان در فرآیند زایمان را منعکس کند و با مشارکت زنان و همسرانشان طراحی شود و به عنوان مبنایی برای مراقبت‌های مامایی در حین زایمان اجرا شود. برنامه‌های تولد با هدف تسهیل ارتباط بین زنان باردار و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی، پیوستگی خدمات از بارداری تا زایمان و از زایمان تا پس از زایمان و توانمندی زنان باردار جهت مشارکت در مراقبت‌های بارداری و زایمان طراحی می‌شود تا فرصت بیان انتظارات، ترجیحات و نیازهای زنان نسبت به فرآیند زایمان، تمایلات و تعمیق روابط قابل اعتماد و احترام بین زنان و ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی و نهایتا افزایش مشارکت زنان، حس کنترل بر فرآیند زایمان، افزایش رضایت‌مندی و تجربه خوشایند زنان از فرآیند زایمان و توانمندی زنان باردار را تقویت نماید. همچنین طبق مطالعات صورت گرفته توسط محققان، برنامه تولد می‌تواند بر روی پیامدهای جنینی، مادری و توانمندسازی زنان اثرات مثبتی داشته باشد.
زهرا محبی گفت: در این مطالعه برنامه تولد تدوین و اجرا شد. با توجه به اهمیت زایمان به‌عنوان فرصتی برای مشارکت و توانمندسازی زنان، به نظر می‌رسد بکارگیری برنامه تولد بر اساس ترجیحات مادران توسط کلیه افراد درگیر در این فرآیند، می‌تواند نه تنها مشارکت زنان را در روند زایمان تقویت کند بلکه کیفیت مراقبت زایمانی و جرأت‌ورزی و اشتیاق مادران برای زایمان طبیعی را نیز ارتقا دهد.
گفتنی است اساتید راهنما و مشاور پایان نامه زهرا محبی ، شهناز کهن، مریم حاجی هاشمی ، محبوبه والیانی بودند.
همچنین داوری پایان نامه یادشده را سمیه خانجانی ، طاهره خلیلی ، مریم کیان پور و مهناز نوروزی به عهده داشتند.
